21 października 2024r. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał Ustawę o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Rewolucyjne zmiany w finansowanie oświaty wprowadzają – zamiast obecnych części subwencji ogólnej – pojęcie potrzeb finansowych JST, które będą podlegać finansowaniu zwiększonymi dochodami z tytułu PIT i CIT i w mniejszym stopniu subwencją ogólną.
Gminy, miasta, powiaty i województwa dostaną więcej pieniędzy, które nie będą uzależnione od zmian politycznych w podatkach. W samym 2025 r. będzie to łącznie o 24,8 mld zł więcej. Zmiany obejmą także finansowanie oświaty - odejście od utrzymywania szkół z subwencji oświatowej to prawdziwa rewolucja. Przepisy wejdą w życie po 14 dniach od ich ogłoszenia.
Części subwencji ogólnej dla samorządów zastąpione zostaną potrzebami finansowymi tj:
- potrzeby wyrównawcze – uwzględniające, oprócz obecnych dysproporcji dochodowych, również zróżnicowanie wydatkowe pomiędzy samorządami
- potrzeby oświatowe – w stosunku do obecnych rozwiązań powiększone o środki na wychowanie przedszkolne (obecnie środki te przekazywane są w formie dotacji z budżetu państwa);
- potrzeby rozwojowe – uzależnione od wydatków inwestycyjnych samorządów;
- potrzeby ekologiczne – nowe, dodatkowe wsparcie finansowe dla samorządów, na terenie których znajdują się obszary o szczególnych walorach przyrodniczych, np. parki narodowe czy rezerwaty.
- potrzeby uzupełniające – środki gwarantujące samorządom wzrost dochodów w stosunku do obecnych przepisów.
Nowa ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego ma:
- wzmocnić i ustabilizować finanse samorządów;
- ograniczyć rozbudowany przepływ środków między budżetem państwa a samorządem;
- zapewnić lepszy podział środków publicznych;
- uwzględnić specyfikę poszczególnych kategorii JST.
Źródło:
